System socjalny w Norwegii należy do najbardziej atrakcyjnych w całej Europie. Kraj ten przeznacza na świadczenia i zasiłki ponad 13 proc. PKB, którego ogromna wartość w dużym stopniu decyduje o niemałej wysokości kwot trafiających do beneficjentów. System socjalny obejmuje nie tyko samych Norwegów, ale też innych mieszkańców – m.in. obcokrajowców zatrudnianych przez norweskie firmy. Ze świadczeń i zasiłków mogą więc korzystać również Polacy.
Renta zdrowotna w Norwegii
Renta zdrowotna w Norwegii to uføretrygd, czyli zasiłek związany z trwałym ograniczeniem zdolności do pracy lub chorobą. Świadczenie to przyznawane jest osobom w wieku 18-67 lat, których stan zdrowia uniemożliwia podjęcie spełnianie obowiązków zawodowych. Aby otrzymać rentę zdrowotną, należy być członkiem systemu ubezpieczeń społecznych w Norwegii od co najmniej 3 lat przed uszkodzeniem ciała lub zachorowaniem. Wysokość tego świadczenia jest wyliczana w oparciu o dochody z tego okresu. Jeżeli były one niskie lub osoba wnioskująca nie odnotowywała żadnych, otrzymuje minimalną stawkę renty. Pobieranie tego zasiłku zobowiązuje do pozostawania pod opieką medyczną. Renta zdrowotna to świadczenie opodatkowane, dlatego w jej przypadku wymagane jest rozliczanie podatkowe w Norwegii. Jeżeli osoba pobierająca ten zasiłek samotnie wychowuje dziecko, może się starać o dodatek – barnetillegg. Wdowom i wdowcom przysługuje natomiast gjenlevendetillegg. Zależnie od określonego uszczerbku na zdrowiu, przy pobieraniu renty wciąż można podejmować pracę zarobkową. Osiągane w tego tytułu zarobki wpływają jednak na wysokość renty zdrowotnej. Jeżeli wynosi ona np. 60%, beneficjent może pracować na 40% etatu. W przypadku rocznych zarobków poniżej 0,4 stawki G, dochody nie mają wpływu na wysokość renty zdrowotnej.
Zasiłki w Norwegii na dzieci
Podstawowy zasiłek na dziecko w Norwegii to barnetrygd, przyznawany w przypadku dzieci w wieku do 18. roku życia. Obecnie stawka tego świadczenia rodzinnego wynosi 1045 NOK miesięcznie. Zasiłek opiekuńczy w Norwegii to natomiast kontantstøtte, udzielany na dzieci w wieku od 1 do 2 lat. Jego stawka miesięczna wynosi 7 500 NOK na każde dziecko. Na oba te świadczenia można wnioskować do trzech miesięcy wstecz, jednak przyznający je Urząd Pracy i Polityki Socjalnej NAV przeprowadza dokładne kontrole. Prawo do otrzymywania zasiłku nie przysługuje bowiem bezterminowo. Jeżeli sytuacja finansowa rodziców ulega zmianie pod wpływem podjęcia innej pracy czy pobierania zasiłku chorobowego lub dla bezrobotnych, należy poinformować urząd o tym fakcie i przedstawić odpowiednie dokumenty. Pomoc w tym zakresie oferuje firma Polish Connection, zapewniająca wsparcie również przy staraniach o samo uzyskanie świadczeń. NAV może kontrolować zasadność przyznania zasiłku, sprawdzając np. fakt odbycia rozwodu czy przejścia w separację.
Zasiłek pogrzebowy w Norwegii
W Norwegii funkcjonuje zasiłek pogrzebowy gravferdsstønad, który wynosi 23 900 NK i zależy od kosztów związanych z organizacją pochówku. Świadczenie to nie może się dublować. Oznacza to, że w nie zostanie wypłacone w przypadku skorzystania z podobnej pomocy socjalnej w Polsce. Zasiłek pogrzebowy przysługuje wówczas, jeżeli zmarły w momencie śmierci był członkiem systemu ubezpieczeń społecznych i prawidłowo regulował wszystkie podatki w Norwegii. O świadczenie to mogą starać się osoby, które wzięły na sobie koszty związane z pogrzebem oraz transportem. Przepis nie określają, czy muszą to być prawnie wyznaczeni spadkobiercy. Na wysokość zasiłku pogrzebowego wpływa wartość majątku zmarłego, a także jego ewentualnego małżonka lub małżonki.
